DŽEMAT KULA GRAD

Video Caption: What mixed equal parts
Video Duration: 01 : 36

 

Džemat Kula Grad nalazi se nadomak grada Zvornika. U osmanskim i austougarskim popisima Kula Grad se označavala kao Kula i tretirana je kao mahala zvorničke čaršije. U okviru zvorničke tvrđave izgrađena je i prva džamija (Fatihova džamija), kao i Bahši-begova tekija još krajem XV vijeka. Samo naselje Kula moglo je nastati oko zvorničke tvrđave početkom XVI vijeka. Sasvim je sigurno da vjerski život postoji u kontinuitetu od dolaska Osmanlija do danas.

Do početka XX vijeka postojao je i mekteb na lokalitetu Bunar koji je korišten i kao mesdžid (bio je na mjestu današnje škole na zemljištu koje je oduzeto vakufu nacionalizacijom iz 1959. godine), a prva mahalska džamija sa munarom napravljena je 1905. godine na zemljištu koje je uvakufila Haska Selimović. Na toj lokaciji se nalazi i današnja džamija. Na Kula Gradu se nalazi i turbe šejh Hasan Kaimije. Postoji i džamija sa pet munara koju je krajem 1980-ih izgradio hadžija Avdo Tučić. Ova džamija, nažalost, još uvijek nije pod ingerencijom Islamske zajednice. Zbog svega ovog nabrojanog Kula Grad je nezaobilazna turistička destinacija mnogih turista i musafira koji prolaze kroz Zvornik. Nije rijedak slučaj da dođu školske ekskurzije iz raznih dijelova naše domovine. Kuljanska džamija na Bunaru je, po svemu sudeći, izgrađena 1905. godine. Bila je je od tvrdog materijala - kamena i imala je drveni minaret. Drveni minaret je zamijenjen zidanim 1962.godine. Ova džamija je odlukom džematlija uklonjena zbog dotrajalosti 1984. godine i pristupilo se izgradnji nove džamije. Nova džamije je otvorena 1990. godine. Džamiju su gradile džematlije Kula Grada, a kao neumornih aktivista starija generacija se sjeća rahmetlija: Osmana, Asima, Mehmeda, Ragiba, Alije, Huseina, Abdulaha, Nezira i Nesiba Hadžića, Salke i Šabana Halilovića, Muharema i Muse Tarabića, Saliha Selimovića, Osmana Fejzića, Mehmeda Palića, Šabana, Mehmeda i Ismeta Šehmehmedovića i dr. Džamija je potpuno minirana i devastirana odmah nakon pada Kula Grada u ruke srbijanskog agresora 26. aprila 1992. godine. Po povratku na Kula Grad 2000. godine počelo se sa obnovom džamije koja je i svečano otvorena 2010. godine.

Turbe šejh Hasan Kaimije prvi puta se spominje u jednom arzuhalu iz 1717. godine za vrijeme jedne od austrijskih opsada zvorničke tvrđave. To znači da je turbe šejh Hasana Kaimije izgrađeno neposredno nakon njegovog preseljenja (1691/92. godine). Posljednju deceniju svoga života, čuveni šejh hadži Sinanove tekije iz Sarajeva, pjesnik i sufijski učitelj Hasan Zerinović Kaimija, živio je u Zvorniku. Za to vrijeme bio je imam džamije Namazđah, stanovao je u mahali Ćukura i, kako narodna predaja navodi, oženio se jednom udovicom iz porodice Đulbegović. Šejh Hasan Kaimija ostavio je dubok i trajan, viševijekovni utjecaj na naš narod i njegov način poimanja vjere islama. Uz Kaimijino turbe je u kasnijem periodu dograđena i tekija. Brigu o turbetu i tekiji od početka XIX vijeka vode potomci šejh Omera iz Jedrena i njegovog sina šejh Mehmeda, po kojemu i nose porodično prezime Šehmehmedović. Turbe je u agresiji na Bosnu i Hercegovinu zapaljeno, a obnovljeno je nakon povratka prognanih Bošnjaka u ovo mjesto. Na popisu stanovništva 1991. godine Kula Grad je imala 1120 stanovnika, od čega 1118 Bošnjaka, a prema nezvaničnim podacima iz 2013. godine popisano je 698 stanovnika, od kojih je 593 Bošnjaka i 103 Srbina. S obzirom na Kula Gradu nema Srba, vjerovatno su kao stanovnici Kula Grada, iz ko zna kojih razloga, popisani stanovnici vikend naselja uz Drinu i dio srpskog stanovništva naselja Srpska Varoš. Džemat Kula Grad danas broji oko 150 redovnih članova. Obavljaju se redovne vjerske aktivnosti: dnevni namazi, džume, rad sa omladinom i mektebska pouka.

Na Kula Gradu se redovno održavaju i neki od sadržaja manifestacije Dani Hasana Kaimije kao što je tradicionalni mevlud i zikir, kao i pjesničko veče na zvorničkoj tvrđavi u toku juna mjeseca. Na Kula Gradu se održava i manifestacija Dani otpora u aprilu mesecu svake godine koja podsjeća na prvi organizovani otpor agresiji na Bosnu i Hercegovinu koji je u aprilu 1992. pružen upravo na Kula Gradu.

U osmanskom popisu iz 1850. u džematu Kula navode se tadašnji imam i mujezina: -Alija sin Abdulahov je upisan kao imam džemata, rođen 1806. godine -Mustafa sin Salihov upisan kao mahalski mujezin, rođen 1826. godine Od 1919. do danas na Kula Gradu imami su bili: 1919. – 1925.  Jusuf -ef. Budimlić, 1930. – 1960.  Redžep Redžo -ef. Mehmedović, (Bajrić) 1960. – 1970.  Himzo -ef. Gobeljić, 1970. – 1974.  Abdulah -ef. Smajlović , 1974. – 1976.  Ejub -ef. Feković, 1976. – 1985.  Hasib -ef Ramić,  1985. – 1987.  Mirsad -ef Kalajdžić, 1987. – 1988.  Esad -ef. Čočić,  1988. – 1992.  Mirsad -ef. Kalajdžić 2003 .- 2004. Mirsad -ef. Mumić Od 2004. imam je Ammar -ef. Gazibegović Dugogodišnji mutevelija džamije i vakufa u vrijeme između 1950. i 1992. godine bio je Osman Hadžić. U periodu poslije povratka mutevelije, predsjednici džematskog odbora i blagajnici bili su: Husein Hadžić, Fadil Gutić, Abdulah Đulbegović, Tarik Halilović i Jusuf Hadžić. Od početka 2023. godine predsjednik džematskog odbora je Samir Palić, a blagajnik džemata je Halid Halilović.

Imam džemata: Ammar -ef. Gazibegović , sin oca Hidajeta i majke Rešide, rođen je 4. 9. 1982 godine u Tuzli. Osnovno obrazovanje stekao je u Banovićima gdje je i proveo prve godine svog djetinjstva. Godine 1997. upisuje Behram- begovu medresu u Tuzli, a završava 2001. godine . U kratkom periodu od 6 mjeseci radio je kao honorarni imam u džematu Noćajevići - Medžlis islamske zajednice Kladanj. U 2002. godini odaziva se na poziv za služenje vojnog roka u trajanju od 6 mjeseci. Početak imamske karijere na području MIZ Zvornik započeo je u džematu Glumina u kojem ostaje sve do 2004. godine. Od 15. februara 2004. godine nastavlja posao imama u džematu Kula Grad. Nakon ukazane potrebe za vjeroučiteljom u osnovnoj školi Sveti Sava u Zvorniku iste godine počinje držati časove Islamske vjeronauke. Na ovom radnom mjestu uskoro zasniva i stalni radni odnos. U periodu od 2009. do 2013.godine na Edukacijskom fakultetu u Travniku završio studij razredne nastave. Živi na Kula Gradu, oženjen je i ima troje djece. 

Od istog autora